Clasificación de las plantas segun su acción farmacológica

La misma planta medicinal puede presentar acciones farmacológicas sobre varios sistemas o aparatos del organismo.

Estas pueden presentarse en mayor o en menor grado. A continuación señalamos algunas de las plantas medicinales más comunes en los países de América Latina según sus principales acciones farmacológicas:

Analgésico:
. Ocimum basilicum  (Albahaca blanca, Albahaca de Castilla)
. Mentha piperita (Toronjil de menta, Hierbabuena de Pepermín)
. Allium sativum (Ajo)
. Pluchea symphytifolia (Salvia, Ciguapate)
. Ruta graveolens (Ruda)
            . Melissa officinalis (Toronjil, Melisa)
            . Eugenia caryophyllata (Clavo de especia, clavo de olor)

Tónico capilar:
. Aloe barbadensis (Sábila)
. Rosmarinus officinalis (Romero)
            . Nasturtium officinalis (Berro)

Antipruriginoso:
. Oryza sativa (Arroz)
. Zea mays (Maíz)

Inmunoestimulante:
. Aloe barbadensis (Sábila)

 Antiviral tópico:
. Allium sativum (Ajo)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Petiveria alliaceae (Anamú, Zorrillo, Ipacina)

Protector dérmico:
. Aloe barbadensis (Sábila)

Cicatrizante, vulnerario:
. Equisetum arvense (Cola de caballo)
. Eucalyptus globulus (Eucalipto)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Aloe barbadensis (Sábila)
. Plantago major (Llantén mayor)
. Ocimum basilicum (Albahaca blanca, Albahaca de Castilla)
. Bixa orellana (Bija, Achiote, Achote)
            . Calendula officinalis (Caléndula)
            . Myroxylon peruvianum (Bálsamo del Perú)

Pediculicida, insecticida:
. Musa paradisiaca (Plátano, Guineo, Banano)
. Nicotiana tabacum (Tabaco)

Antianémico:
. Petroselinum sativum (Perejil)
. Cassia grandis (Cañandonga, Carao)
. Eryngium foetidum (Culantro cimarrón, Cilantro, Chicoria)

Anticoagulante, antitrombótico:
. Allium sativum (Ajo)
. Allium cepa (Cebolla)

Tónico sistémico:
. Allium sativum (Ajo)
. Zingiber officinalis (Jengibre blanco)

Hipnótico:
. Citrus aurantium (Naranjo agrio)
. Citrus sinensis (Naranjo dulce)
. Ambrosia cumanensis (Altamiz)
            . Justicia pectoralis (Tilo)
            . Passiflora incarnata (Pasiflora, Pasionaria)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Avena sativa (Avena)
. Valeriana officinalis (Valeriana)

Hipoglicemiante, antidiabético:
. Allium sativum (Ajo)
. Allium cepa (Cebolla)
. Eucalyptus globulus (Eucalipto)
. Petiveria alliaceae (Anamú, Zorrillo, Ipacina)
            . Ocimum sanctum (Albahaca morada)
            . Salvia officinalis (Salvia de Castilla)
            . Panax ginseng (Ginseng)
            . Avena sativa (Avena)

Hipolipemiante:
. Allium sativum (Ajo)
. Allium cepa (Cebolla)
. Helianthus annuus (Girasol)
            . Zea mays (Maíz)

Diurético:
. Allium cepa (Cebolla)
. Equisetum arvense (Cola de caballo)
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Zea mays (Maíz)
. Cocos nucífera (Coco)
. Cymbopogon citratus (Caña santa, Zacate de limón)
. Lepidium virginicum (Mastuerzo)
            . Ortosiphon aristatus (Té de Riñón)
. Tamarindus indica (Tamarindo)
. Taraxacum officinalis (Arnica, Diente de león)
. Nasturtium officinalis (Berro)
            . Foeniculum vulgare (Hinojo)
            . Hordeum vulgare (Cebada)
            . Cucumis sativus (Pepino)
            . Ananas comosus (Piña)
. Bixa orellana (Bija, Achiote, Achote)

Antiulcerosos:
. Aloe barbadensis (Sábila)
. Linum usitatissimum (Lino, Linaza)
. Carica papaya (Fruta bomba, Papaya)
. Solanum tuberosum (Papa, Patata)
. Plantago major (Llantén mayor)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Viola odorata (Violeta)
. Calendula officinalis (Caléndula)

Carminativos:
. Ocimum basilicum (Albahaca blanca, Albahaca de Castilla)
. Eryngium foetidum (Culantro cimarrón, Cilantro, Chicoria)
. Zingiber officinalis (Jengibre blanco)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Mentha piperita (Toronjil de menta, Hierbabuena de Pepermín)
. Eugenia caryophyllata (Clavo de especia, Clavo de olor)
. Petroselinum sativum (Perejil)
. Pimpinella anisum (Anís)
. Illicium verum (Anís estrellado)
. Cuminum cyminum (Comino)
. Foeniculum vulgare (Hinojo)
. Rosmarinus officinalis (Romero)
. Cinnamomum ceylanicum (Canela)
. Melissa officinalis (Toronjil, Melisa)

Colagogo, colerético:
. Mentha piperita (Toronjil de menta, Hierbabuena de Pepermín)
. Rosmarinus officinalis (Romero)
. Taraxacum officinalis (Diente de león, Arnica)
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Melissa officinalis (Toronjil, Melisa)
. Salvia officinalis (Salvia de Castilla)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Raphanus sativus (Rábano)
. Beta vulgaris (Remolacha)
. Calendula officinalis (Caléndula)

Estimulante del apetito:
. Ocimum basilicum (Albahaca blanca, Albahaca de Castilla)
. Mentha piperita (Toronjil de menta, Hierbabuena de Pepermín)
. Melissa officinalis (Toronjil, Melisa)
. Petroselinum sativum (Perejil)
. Appium graveolens (Apio)
. Taraxacum officinalis (Diente de león, Arnica)
. Capsicum annuum (Ají, Pimiento, Chiltoma)
. Cinnamomum ceylanicum (Canela)
. Eugenia caryophyllata (Clavo de especia, Clavo de olor)

Laxante:
. Cassia fístula (Caña fístula)
. Tamarindus índica (Tamarindo)
. Aloe barbadensis (Sábila)
. Linum usitatissimum (Lina, Linaza)
. Prunus domestica (Ciruela)
. Taraxacum officinalis (Diente de león, Arnica)
. Triticum aestivum (Trigo)

Hepatoprotector:
. Rosmarinus officinalis (Romero)
. Aloe barbadensis (Sábila)
. Tamarindus indica (Tamarindo)
. Raphanus sativus (Rábano)
. Beta vulgaris (Remolacha)

. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Bixa orellana (Bija, Achiote, Achote)
. Allium sativum (Ajo)

Antifúngico:
. Allium sativum (Ajo)
. Mentha piperita (Toronjil de menta, Hierbabuena de Pepermín)
. Cymbopogon citratus (Caña santa, Zacate de limón)
. Psidium guajava (Guayaba)
. Cassia grandis (Cañandonga, Carao)
. Salvia officinalis (Salvia de Castilla)

Antiinflamatorio y/o antirreumático:
. Oryza sativa (Arroz)
. Allium cepa (Cebolla)
. Linum usitatissimum (Lino, Linaza)
. Plantago major (Llantén mayor)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Equisetum arvense (Cola de caballo)
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Lippia alba (Quitadolor, Juanislama)
. Allium sativum (Ajo)
. Aloe barbadensis (Sábila)
. Eucalyptus globulus (Eucalipto)
. Mentha piperita (Toronjil de menta, Hierbabuena de Pepermín)
. Pluchea symphytifolia (Salvia, Ciguapate)
. Zingiber officinalis (Jengibre blanco)
. Mangifera indica (Mango)
            . Calendula officinalis (Caléndula)
            . Brassica nigra (Mostaza)
          . Capsicum annuum (Ají, Pimiento, Chiltoma)

Ansiolítico, sedante:
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Citrus aurantium (Naranjo agrio)
. Ruta graveolens (Ruda)
. Ambrosia cumanensis (Altamiz)
. Passiflora edula (Ceibey, Maracuyá, Calala)
. Justicia pectoralis (Tilo)
            . Passiflora incarnata (Pasiflora, Pasionaria)
. Citrus sinensis (Naranjo dulce)
. Jasminum officinalis (Jazmín de cinco hojas)
. Avena sativa (Avena)
            . Melissa officinalis (Toronjil, Melisa)
. Valeriana officinalis (Valeriana)

Antiespasmódico:
. Mentha piperita (Toronjil de menta, Hierbabuena de Pepermín)
. Citrus aurantium (Naranjo agrio)
. Citrus sinensis (Naranjo dulce)
. Rosmarinus officinalis (Romero)
. Ruta graveolens (Ruda)
. Ocimum basilicum (Albahaca blanca, Albahaca de Castilla)
. Anethum graveolens (Eneldo)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Plantago major (Llantén mayor)
. Cymbopogon citratus (Caña santa, Zacate de limón)
. Illicium verum (Anís estrellado)
. Cinnamomum ceylanicum (Canela)
. Melissa officinalis (Toronjil, Melisa)
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Foeniculum vulgare (Hinojo)
            . Eryngium foetidum (Culantro cimarrón, Cilantro, Chicoria)

Emenagogo:
. Rosmarinus officinalis (Romero)
. Ruta graveolens (Ruda)
            . Salvia officinalis (Salvia de Castilla)
. Persea americana (Aguacate)
. Cuminum cyminum (Comino)
            . Cinnamomum ceylanicum (Canela)
. Calendula officinalis (Caléndula)

Antidiarreico:
. Oryza sativa (Arroz)
. Plantago major (Llantén mayor)
. Matricaria chamomilla (Manzanilla)
. Psidium guajava (Guayaba)
. Rizophora mangle (Mangle rojo, Mangle colorado)
            . Anacardium occidentale (Marañón)
. Daucus carota (Zanahoria)

Galactagogo:
. Anethum graveolens (Eneldo)
            . Pimpinella anisum (Anís)
            . Foeniculum vulgare (Hinojo)
            . Cuminum cyminum (Comino)
. Ocimum basilicum (Albahaca blanca, Albahaca de Castilla)

Antiemético:
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Zingiber officinalis (Jengibre blanco)
. Citrus aurantium (Naranjo agrio)

Antihelmíntico, antiparasitario:
. Cucurbita moschata (Calabaza, Ayote)
. Allium sativum (Ajo)
            . Ruta graveolens (Ruda)
. Chenopodium ambrosioides (Apasote, Apazote, Payco)
. Carica papaya (Papaya, Fruta bomba)
. Cuminum cyminum (Comino)

Hipotensor:
. Allium sativum (Ajo)
. Allium cepa (Cebolla)
. Zea mays (Maíz)
. Cymbopogon citratus (Caña santa, Zacate de limón)
. Calendula officinalis (Caléndula)
. Equisetum arvense (Cola de caballo)
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Viola odorata (Violeta)
. Petroselinum sativum (Perejil)

Vasoprotector:
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Citrus aurantium  (Naranjo agrio)
. Citrus sinensis (Naranjo dulce)
. Allium sativum (Ajo)
. Allium cepa (Cebolla)
. Capsicum annuum (Ají, Pimiento, Chiltoma)
. Hammamelis virginiana (Hamamelis)
. Aesculus hippocastanum (Castaño de Indias)
. Ginkgo biloba (Ginkgo)

Antiasmático:
. Allium sativum (Ajo)
. Aloe barbadensis (Sábila)
. Cymbopogon citratus (Caña santa, Zacate de limón)
. Eucalyptus globulus (Eucalipto)
. Lippia graveolens H. B. K. (Orégano menudo)
. Myroxylon toluifera (Bálsamo de Tolú)
. Plantago major (Llantén mayor)
. Mentha piperita (Toronjil de menta, Hierbabuena de Pepermín)
. Viola odorata (Violeta)

Antitusígeno:
. Plantago major (Llantén mayor)
. Eucalyptus globulus (Eucalipto)
. Zingiber officinalis (Jengibre blanco)
. Lippia graveolens H. B. K. (Orégano menudo)

Expectorante:
. Eucalyptus globulus (Eucalipto)
. Allium sativum (Ajo)
. Aloe barbadensis (Sábila)
. Cymbopogon citratus (Caña santa, Zacate de limón)
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Myroxylon toluifera (Bálsamo de Tolú)
. Lippia graveolens H. B. K. (Orégano menudo)
. Sambucus mexicana (Sauco)
. Viola odorata (Violeta)

Antipirético:
. Citrus aurantifolia (Limón)
. Cymbopogon citratus (Caña santa, Zacate de limón)
. Citrus aurantium (Naranjo agrio)
. Sambucus mexicana (Sauco)
. Allium cepa (Cebolla)
. Melissa officinalis (Toronjil, Melisa)